Arnica, handig hulpmiddel bij spierpijn en blauwe plekken

Arnica - ook wel valkruid of wolverlei genoemd - is een plant met een herstellende werking uit de composietenfamilie (de verzameling van samengesteldbloemigen). Je herkent het kruid aan haar grote, gele bloemen en de (bijna) niet vertakte stengel. In België en Nederland komt het amper voor. Arnica wordt 20 tot 45 centimeter groot en groeit vooral op vochtige heides, hoogveengrond en in kruidenweides in hooggebergtes. Bijgevolg is het veelvuldig terug te vinden in onder andere de Alpen en de Pyreneeën. Hier bloeit het van mei tot augustus.

Arnica kan je in beide categorieën plaatsen, afhankelijk van het middel en haar producent. Fytotherapie is een vorm van kruidengeneeskunde waarbij men een hogere dosering van de plantenextracten gebruikt. Fytotherapeutische toepassingen met arnica worden dus bereid met een hogere concentratie aan arnica. Een voorbeeld hiervan is Weleda Arnica Zalf. Bij homeopathie daarentegen vertrekt men vanuit een verdunning van de werkzame stoffen en ligt de concentratie lager. Dit is onder andere het geval bij Arnicrème van Boiron.

Nieuwsgierig naar de werking van fytotherapie? We dompelen je graag onder in deze alternatieve vorm van geneeskunde in onze blog ‘Wat is fytotherapie?’.

Arnica bestaat in verschillende vormen, zoals crèmes, zalfjes, gels en oliën. Deze toepassingen zijn enkel geschikt voor uitwendig gebruik. Smeer arnica ook nooit op open wonden, dit kan irritatie veroorzaken. In dat geval kies je beter voor een oraal alternatief. Zo is valkruid verkrijgbaar in globulen of granulen in homeopathische verdunningen, die je met een gerust hart mag innemen. Ook bij zware kneuzingen kan je opteren voor arnica in orale vorm. 

Arnica kan ontstekingsremmend, pijnstillend en verzachtend werken bij de volgende kwaaltjes:

• Stijve of vermoeide spieren
• Blauwe plekken
• Kneuzingen of zwellingen

Bij spierpijn heeft valkruid een ontspannend effect, waardoor de klachten sneller verdwijnen. Arnica maakt de weefsels opnieuw soepel en stimuleert het herstel. Daarom wordt het vaak aangewend door sporters bij massages.

Heb je je gestoten en voel je een blauwe plek opkomen? Dan zijn de onderhuidse bloedvaatjes geraakt door de impact. In dat geval smeer je zo snel mogelijk een laagje arnica op de pijnlijke plaats. Dit doe je meermaals per dag. Verschillende bestanddelen, zoals helenaline, doen de bloedvaten ontspannen en bevorderen de bloedsomloop. Het gevolg? De ontsteking wordt geremd, de zwelling vermindert en afvalstoffen worden beter afgevoerd. Zo kan je de bloeduitstorting tot een minimum beperken of zelfs voorkomen.

Wanneer je kleinkind vaak op bezoek komt, is arnica zeker een meerwaarde in je EHBO-kit. Kinderen durven wel eens te struikelen en mogelijks kan je blauwe plekken op deze manier verhinderen. 

Geneesmiddelen met arnica zijn volledig veilig om te gebruiken. Wie allergisch reageert op een lid van de composietenfamilie, zoals margriet, paardenbloem of goudsbloem, laat valkruid echter beter links liggen. De kans is groot dat je ook op arnica reageert en te maken krijgt met een huidreactie. Sowieso is het aangeraden om de behandeling meteen stop te zetten van zodra je een allergische reactie ten gevolge van arnica opmerkt. Producten met wolverlei zijn zonder voorschrift te verkrijgen bij je (online) apotheker. 

Hebben producten met een aftreksel van arnica echt een geneeskrachtige werking of gaat het louter om een placebo-effect? De werkzaamheid staat nog ter discussie, want hard bewijs is er niet. Vele onderzoeken wijzen op de geringe impact. Om irritatie te vermijden, is de concentratie arnica in geneesmiddelen beperkt en wordt de werking sterk afgezwakt. Sommige mensen ervaren merkbare resultaten, anderen voelen geen enkel verschil. Wat wel vaststaat, is dat het geen kwaad kan om valkruid voor langere tijd te gebruiken: de dosis is doorgaans zo laag, dat er geen schadelijke effecten optreden.

Op zoek naar een gel met arnica? Meer weten over de correcte toepassing van valkruid? Geef ons een seintje, wij buigen ons graag over jouw vraagstukken.