Wat is fytotherapie?

Fytotherapie is een alternatieve geneeskunde waarbij men geneeskrachtige planten of kruiden gebruikt om gezondheidsklachten te behandelen.

Het gebruik van deze geneeskrachtige planten is bijna zo oud als de mensheid. Wist je dat er tot ongeveer 200 jaar enkel natuurlijke geneesmiddelen bestonden? Voor de eerste medische toepassingen zullen onze voorouders waarschijnlijk volgens hun instinct te werk gegaan zijn. Vervolgens werd de kruidengeneeskunde een onderdeel van culturele rituelen, spirituele en filosofische opvattingen.

De moderne fytotherapie is een tak binnen de academische geneeskunde. Er wordt gebruik gemaakt van de werkzame stoffen in planten of kruiden, gebaseerd op de kennis en ervaring die wortelt in een ver verleden. Dit kan de volledige plant zijn, delen van de plant, daaruit bereide verpulverde plantaardige stoffen, tincturen, extracten, etherische oliën of uitgeperste sappen. 

Binnen de fytotherapie wordt er onderscheid gemaakt tussen rationele of geregistreerde plantaardig geneesmiddelen en traditionele plantaardige preparaten. Die laatste zijn vooral gekend als voedingssupplement met notificatie die vaak een lagere dagdosis bevatten.

De werking is afhankelijk van het actieve bestanddeel in de plant en bij welke klacht het gebruikt wordt. Meestal bewijst plantengeneeskunde zijn werking bij milde klachten. 

De planten die het vaakst gebruikt worden zijn:

• Echinacea (zonnehoed): wordt voornamelijk gebruikt ter ondersteuning van je weerstand, griep, verkoudheid en keelpijn.
• Valeriaan: wordt gebruikt bij nervositeit, spanning en inslaapstoornissen.
• Passiebloem: wordt gebruikt bij stress, rusteloosheid, spanning, prikkelbaarheid en bij lichte inslaapproblemen.
• Gember: wordt gebruikt bij misselijkheid, reisziekte.
• Artisjok: wordt gebruikt bij spijsverteringsproblemen zoals opgeblazen gevoel.
• Ginkgo biloba: wordt gebruik bij etalagebenen. Het zorgt voor een beter doorbloeding in de benen.
• Kurkuma: wordt vooral gebruikt bij natuurlijke ontstekingsremmer. 

Bij bepaalde milde klachten kan fytotherapie een even goed effect hebben als synthetische geneesmiddelen. 

Bij angst, stress en slaapproblemen hebben valeriaan en passieflora een mild positief effect, zonder nevenwerkingen bij langdurig gebruik. Een benzodiazapine werkt sneller, maar zal bij langdurig wel wat neveneffecten zoals verslaving met zich meebrengen.

Bij depressie heeft Sint-janskruid een goed effect bij milde tot matige klachten. Meestal wordt het goed verdragen en heeft het minder bijwerkingen in vergelijking met een synthetische antidepressiva. Het nadeel van Sint-janskruid zijn de vele interacties in combinatie met andere geneesmiddelen die nadelige gevolgen kunnen hebben.

Geregistreerde plantaardige geneesmiddelen worden aan dezelfde strenge richtlijnen onderworpen als synthetische geneesmiddelen. Ze moeten een aangetoond farmacologisch als klinisch effect hebben. De zekerheid van de therapie moet namelijk door toxicologische feiten onderbouwd zijn. Deze geneesmiddelen zijn enkel verkrijgbaar in de (online)apotheek.

Fytotherapie verschilt van de reguliere geneeskunde doordat deze streeft naar een voorzichtig herstel van het natuurlijk evenwicht van het lichaam. Kruidengeneesmiddelen hebben doorgaans een milder en trager effect in vergelijking met synthetische geneesmiddelen.

Traditionele plantaardige supplementen hebben geen wetenschappelijk bewezen effect en zijn niet toegestaan bij ernstige aandoeningen. Deze supplementen vrij verkrijgbaar in het grootwarenhuis of drogisterij en (online)apotheek.

Let op: Neem plantaardige geneesmiddelen nooit zonder advies van je arts of apotheker. Er zijn namelijk interacties mogelijk tussen een plantaardige- en reguliere geneesmiddelen, wat zeer nefaste gevolgen kan hebben. Ook kunnen bepaalde planten giftig of verontreinigd zijn met bijvoorbeeld zware metalen, pesticiden of micro-organismen. 

Fytotherapie en homeopathie zijn beide een onderdeel van natuurgeneeskunde, maar je kan ze absoluut niet vergelijken met elkaar.

Bij fytotherapie wordt gebruik gemaakt van de normale dosering van de werkzame stoffen uit planten en kruiden.

Homeopathie is in tegenstelling tot fytotherapie gebaseerd op een verdunning van een grondstof. De grondstof kan naast planten en kruiden ook op basis zijn van dierlijke stoffen en minerale stoffen. 

Meer over alternatieve geneeskunde vind je in deze artikels:

• Wat is gemmotherapie?
• Welke bachbloesem heb ik nodig?

Heb je nog vragen over fytotherapie? Of ben je op zoek naar een specifiek product? Wij staan voor je klaar, dus aarzel niet om ons te contacteren.