Insuline, onmisbaar voor je lichaam

Doorheen de dag scheiden de bètacellen van de pancreas insuline uit: een hormoon dat de bloedsuikerspiegel in evenwicht houdt. Wanneer we voeding consumeren, komt er namelijk glucose in het bloed terecht en stijgt de bloedsuikerspiegel. Insuline bindt zich aan de cellen, zodat zij die suikers opnemen en verbranden. Zo wordt ons lichaam van energie voorzien en blijft het bloedglucosegehalte binnen de perken. Liggen de suikerwaarden te hoog door een gebrek aan insuline? Dan spreken we van diabetes of suikerziekte.

Diabetes bestaat in verschillende vormen. Bij type 1 gaat het om een auto-immuunziekte waarbij het lichaam de bètacellen van de pancreas vernietigt. Het gevolg? De pancreas produceert te weinig of zelfs geen insuline, waardoor er te veel glucose achterblijft in het bloed.

Diabetes type 2 - ook bekend onder de naam ouderdomsdiabetes - ontstaat omwille van insulineresistentie. Het lichaam is ongevoelig geworden voor insuline, waardoor het hormoon haar taak niet kan vervullen. De pancreas verhoogt de insulineproductie ter compensatie, maar kan dit niet volhouden. Als resultaat klimt het bloedsuikergehalte omhoog. Insulineresistentie wordt vaak gelinkt aan een ongezonde levensstijl: overgewicht, een onevenwichtig eetpatroon, een gebrek aan lichaamsbeweging, weinig slaap, stress … Maar ook erfelijkheid of bepaalde medicijnen kunnen aan de basis liggen.

Meer weten over suikerziekte in al haar vormen? In onze blog ‘Verschijnselen en varianten van diabetes’ geven we meer duiding bij de aandoening.

Een geneesmiddel voor suikerziekte bestaat momenteel niet. Toch is het perfect mogelijk om te leven met deze chronische aandoening. Met de juiste behandeling houd je de bloedsuikerspiegel op peil. Vaak maakt insulinetherapie deel uit van dat behandelplan. Hieronder bespreken we de mogelijke pistes bij de meest voorkomende vormen van diabetes: type 1, type 2 en zwangerschapsdiabetes.

Insuline bij diabetes type 1

Bij diabetes type 1 is het lichaam niet langer in staat om voldoende insuline te produceren. Een behandeling waarbij je eigenhandig insuline toedient, dringt zich dus op. De meest courante oplossing is insuline injecteren met behulp van een insulinepen. Via een klein, dun naaldje spuit je het hormoon onderhuids in, en dit meerdere keren per dag. Er bestaan zowel wegwerppennen, als navulbare insulinepennen. Voor patiënten die insuline spuiten, is het essentieel om een glashelder beeld te hebben van hun suikerwaarden. Die worden meermaals per dag gemonitord via een bloedglucosemeter of een sensor.

Als alternatief kan je kiezen voor een insulinepomp. Het apparaat wordt uitwendig gedragen en is via een slangetje verbonden met een katheter, die op zijn beurt onder de huid van de buik wordt geplaatst. De insulinepomp bootst de werking van de pancreas na. Doorheen de dag krijg je kleine hoeveelheden insuline toegediend via een voorgeprogrammeerd stramien. Zo blijft de bloedsuikerspiegel in balans. Schuif je aan tafel voor een lekkere maaltijd? Dan geef je jezelf proactief een extra dosis, aangezien de bloedsuikerwaarden zullen stijgen.

Insuline bij diabetes type 2

Wanneer diabetes type 2 vastgesteld wordt, hangt de behandeling af van je bloedsuikerspiegel. Zijn je waarden alarmerend hoog? Dan is het nodig om meteen insuline toe te dienen. Dit is echter niet de eerste keuze bij suikerziekte type 2. Aangezien het om een aandoening gaat waarbij de werking van de pancreas langzaamaan verslechtert, kan de behandeling geleidelijk bijgestuurd worden.

De eerste stap is doorgaans om de levensstijl aan te passen. Gezond eten, voldoende bewegen, stoppen met roken, alcohol links laten liggen … Mogelijks kan je de bloedsuikerspiegel zo in balans houden. In een volgend stadium wordt bloedsuikerverlagende medicatie aangewend, meer specifiek orale tabletten met metformine. Zij verminderen de insulineresistentie enerzijds, en boosten de afscheiding van het hormoon anderzijds. Lukt het niet (meer) om met behulp van metformine de bloedsuikerwaarden te drukken? Dan wordt er overgestapt naar het toedienen van insuline.

Insuline bij zwangerschapsdiabetes

Ook bij zwangerschapsdiabetes wordt er in eerste instantie gepleit voor een aanpassing van de levensstijl. Daarbij staat het bijsturen van het voedingspatroon voorop. Zo wordt de inname van koolhydraten, vetten en suiker beperkt. Ook lichaamsbeweging wordt aanbevolen, aangezien dit de effectiviteit van insuline stimuleert. Wanneer deze maatregelen niet volstaan, start men een insulinetherapie op. In dat geval wordt de moeder op de voet gevolgd door haar gynaecoloog en een gespecialiseerd diabetesteam.

De werking van insuline heeft nu geen geheimen meer voor jou. Zit je met specifieke vragen? Meer weten over het toedienen van insuline? Wil je weten welke meeteenheid een bepaalde bloedglucosemeter heeft? Onze experts maken graag tijd om je verder te informeren en adviseren.