Klachten van contacteczeem: wat nu?

Contacteczeem of contactdermatitis is een allergische reactie van de huid op een bepaalde stof. Als gevolg verschijnen er diverse symptomen, bijvoorbeeld jeuk, roodheid, schilfers, droge plekken, zwelling, kloven en vochtblaasjes. Meestal duikt contacteczeem op de plaats op waar de huid in contact kwam met de irriterende stof, voornamelijk de handen, de voeten of het gezicht, maar de afweerreactie kan zich ook op andere plaatsen voordoen. Deze vorm van eczeem is niet erfelijk of besmettelijk, maar houdt meestal levenslang aan. Van zodra je in aanraking komt met het allergeen, de stof die de overgevoeligheidsreactie voortbrengt, steken de klachten opnieuw de kop op.

Naast contacteczeem bestaan er nog verscheidene andere eczeemtypes. In onze blogpost ‘Eczeem, een onschuldige huidaandoening?’ bespreken we eczeem in al haar verschijningsvormen. 

Een heleboel producten en stoffen kunnen contacteczeem veroorzaken. Hieronder sommen we enkele veelvoorkomende oorzaken op:

• Schoonmaakproducten, zepen
• Geuren, aroma’s en bewaarmiddelen uit parfum, verzorgingsproducten en make-up
• Planten en bloemen
• Metalen zoals nikkel, chroom en kobalt
• Rubber in ballonnen, laarzen, werkhandschoenen …

Contacteczeem is geen aangeboren allergie, maar treedt enkel op wanneer je al eerder met de stof in aanraking kwam. Het eerste contact zal dus geen allergische reactie uitlokken, later contact mogelijks wel, zelfs wanneer dit pas na jaren plaatsvindt. Van zodra je allergisch bent aan de irriterende stof, zijn kleine hoeveelheden voldoende om een ontstekingsreactie teweeg te brengen. Bovendien kan je op termijn ook een allergie ontwikkelen voor gelijkaardige stoffen. In dat geval spreken we van een kruisallergie. 

Contacteczeem en irritatiedermatitis worden vaak met elkaar verward omwille van hun gelijkaardige symptomen. Toch zijn er belangrijke verschillen. Zo kunnen verschillende stoffen aan de basis liggen van een contactallergie, ook niet-irriterende stoffen. Het lichaam beschouwt hen plots als een bedreiging, waardoor het hevig reageert en een ontstekingsreactie in gang zet. Irritatiedermatitis daarentegen wordt uitsluitend gelinkt aan het veelvuldig gebruik van producten die de huid kunnen schaden.

Shampoos en zepen bijvoorbeeld tasten de waterafstotende huidbarrière, die de huid beschermt, aan. Het gevolg? Irriterende stoffen die de aanmaak van een nieuwe huidlaag verhinderen, krijgen vrij spel. De huid is dus extra kwetsbaar voor chemische stoffen, wrijving, weersveranderingen … Ze droogt uit, kloofjes verschijnen en schilfers vormen zich. Daarnaast kan je ook te maken krijgen met roodheid, zwelling en jeuk: symptomen die je eveneens opmerkt bij contacteczeem.

Irritatiedermatitis kan op termijn uitmonden in contacteczeem. Dit zien we in praktijk regelmatig bij mensen die omwille van hun beroep met specifieke, agressieve stoffen werken. Denk bijvoorbeeld aan kappers, metaalbewerkers en schoonmakers. 

Ervaar je een opstoot van contacteczeem op je handen, voeten of gelaat? Dan kan de huisarts een crème of zalf met corticosteroïden voorschrijven. Cortisone onderdrukt de ontstekingsreactie zodat de huid zich kan herstellen. De arts beslist welke concentratie cortisone je nodig hebt. Dit kan een zwakke tot zeer sterke concentratie zijn. Daarnaast is een zalf vetter dan een crème en zal langer inwerken op je huid. Eventueel kan je de zalf aanbrengen met katoenen handschoenen, dit komt de werking ten goede en je laat nergens vette vingers achter. Houd er wel rekening mee dat deze producten niet geschikt zijn voor langdurig gebruik. 

De beste manier om een opstoot van contactallergie te vermijden, is om het allergeen volledig uit de weg te gaan. Daarnaast zijn er nog enkele bijkomende tips die je kan toepassen:

• Smeer een verzachtende crème
  Hiermee houd je je huid vet en gehydrateerd. Een droge huid is namelijk gevoeliger voor contacteczeem en geeft hevigere jeukklachten.
• Kies voor hypoallergene huidverzorgingsproducten
  Idealiter houd je het op zo neutraal mogelijke producten, zonder toegevoegde kleurstoffen, bewaarmiddelen of parfums. Ook zeep en shampoo vermijd je beter zoveel mogelijk.
• Draag katoenen kledij
  Dit materiaal is zacht voor de huid. Wol en synthetische stoffen daarentegen kunnen voor verdere irritatie zorgen.
• Bescherm jezelf met handschoenen
  Moet je noodgedwongen in aanraking komen met een irriterende stof, bijvoorbeeld tijdens het schoonmaken? Draag nitrillen handschoenen om jezelf te beschermen. Latex handschoenen laat je beter links liggen: deze stof ligt geregeld aan de basis van een kruisallergie.

Wil je de theorie specifiek toepassen op jouw contactallergie? Nood aan persoonlijke adviezen om opstoten van contacteczeem te vermijden? Je kan steeds rekenen op onze verregaande expertise.