Natuurlijke manieren om cortisol te verlagen

Cortisol is een hormoon dat geproduceerd wordt door de bijnieren in stresssituaties. Dat proces zet het lichaam op scherp. Zowel je hartslag, als je bloedsuikerspiegel gaan de hoogte in. Het gevolg? Je alertheid piekt en het reactievermogen verbetert, zodat jij voldoende energie hebt om te vechten of vluchten. 

Vaak ligt de oorzaak van hoge cortisolwaarden voor de hand: het lichaam maakt simpelweg te veel stresshormonen aan. Maar soms zijn er andere elementen in het spel. Een woordje uitleg! 

Overdadige productie

Vroeger werd het lichaam in een staat van paraatheid gebracht om fysieke dreigingen het hoofd te bieden. Vandaag is stress vaak een mentaal gegeven. Hoge werkdruk, relationele spanningen, geldproblemen … Vechten of vluchten, is in dat geval niet aan de orde. We maken dus nog steeds cortisol aan, maar die wordt niet gebruikt door het lichaam. In de plaats stapelt het stresshormoon zich op, met een teveel aan cortisol als resultaat. 

Andere oorzaken

Langdurig koffiegebruik kan de boosdoener zijn voor wie kampt met hoge cortisolwaarden. Maar evengoed is de oorzaak van medische aard. Zo kan een gezwel in de hypofyse of in de bijnier aanleiding geven tot een verhoogd cortisolgehalte. Hetzelfde geldt voor het syndroom van Cushing, een aandoening waarbij de bijnieren te veel cortisol aanmaken. Overdrijf je met medicijnen die cortisol of cortisone (een kunstmatige variant) bevatten? Dan werk je mogelijks een overschot in de hand. 

Vandaag ervaren heel wat mensen coronastress. Speelt de onzekerheid je parten? Boezemen de cijfers je angst in? In onze blog ‘Coronastress’ delen we praktische tips om met je emoties om te gaan. 

Wanneer de cortisolwaarden uit balans zijn, kan dat zich op meerdere manieren uiten, zowel fysiek als emotioneel. Hieronder sommen we op voor welke punten je precies aandachtig moet zijn.

• Vermoeidheid, slaapproblemen, concentratieproblemen
• Verzwakt immuunsysteem
• Verlies van spierkracht- en volume
• Fysieke kwaaltjes: hoofdpijn, rugklachten, maag- of darmproblemen
• Overtollig buikvet, meer vet rond de nek
• Dunnere huid
• Verminderd libido
• Stemmingswisselingen, depressieve en angstige gevoelens, stress
• Verhoogde bloedsuikerspiegel, verhoogde bloeddruk
• Zin in zoete of zoute smaken 

Doen deze symptomen een belletje rinkelen? Kon je verschillende verschijnselen afvinken? Dan kamp je mogelijks met (te) hoge cortisol. We raden aan om langs te gaan bij de huisarts voor een bloedonderzoek. De dokter neemt bloed af in een buisje, dat vervolgens naar het laboratorium gestuurd wordt voor analyse. Bij een abnormaal hoge cortisolspiegel worden er bijkomende onderzoeken afgenomen. 

Wanneer de bijnieren cortisol produceren, bevindt het lichaam zich in de hoogste alarmfase. Dit kan je even volhouden, maar uiteraard niet voor een langere periode. Wie continu te veel cortisol heeft, voelt zich geagiteerd en stevent mogelijks af op een breekpunt. Combineer je een chronisch verhoogd cortisolniveau met sloten koffie? Dan doe je er nog een schepje bovenop. Ook extreme vermoeidheid en burn-out komen vaak naar voren als gevolg van hoge cortisol. Het lichaam werd namelijk langdurig op de proef gesteld, waardoor alle reserves zijn uitgeput en je niet meer optimaal kan functioneren. 

Gelukkig hoeft het zo ver niet te komen. Wie tijdig actie onderneemt, verhindert op de eigen limieten te botsen. Wij delen enkele adviezen om cortisol te verlagen op natuurlijke wijze, zonder naar conventionele geneesmiddelen te grijpen.

Stuur je levensstijl bij

Cortisol verlagen, begint in de eerste plaats bij je levensstijl. Probeer stress zoveel mogelijk te vermijden, slaap minstens acht uur per nacht en zet gezonde voeding op tafel. Zalm en lijnzaadolie zijn bijvoorbeeld rijk aan omega 3-vetzuren, die de cortisolspiegel significant doen zakken. Maar ook vitamine C, vitamine B5, foliumzuur en eiwitten, die aanwezig zijn in groenten en fruit, hebben een gunstige invloed. Zoete en zoute voeding daarentegen consumeer je best met mate. Ook zware maaltijden na 19.00 uur zijn af te raden.

Beweeg voldoende

Sporten heeft allerlei positieve effecten op het lichaam en helpt ook om de hoeveelheid cortisol te verlagen. Dat is te danken aan dopamine en endorfine, twee stoffen die vrijkomen tijdens de inspanningen en de cortisolproductie reguleren. Rustige sporten, zoals yoga, joggen en fietsen, zijn ideaal. Drijf je lichaam niet tot het uiterste, want zo klimmen de cortisollevels weer omhoog: precies wat je wil vermijden!

Neem voldoende ontspanning

Bij lagere stressniveaus hoeft het lichaam minder cortisol te produceren. Reden te meer om tijdig de batterijen op te laden! Maak regelmatig een lange wandeling, doe enkele meditatieoefeningen, lees een boeiend boek, geniet van een knuffelsessie met je huisdier … Manieren in overvloed om heerlijk te relaxen en je cortisol te verlagen.

Wees voorzichtig met cafeïne en alcohol

Een kopje koffie of een glaasje wijn kan ongetwijfeld smaken, maar overdaad schaadt. Letterlijk! De stoffen die erin aanwezig zijn, maken het moeilijk voor het lichaam om tot rust te komen, met alle gevolgen van dien. Probeer de hoeveelheid te beperken en wissel bijvoorbeeld af met zwarte thee. Dit kan helpen om de cortisolwaarden te doen dalen. Drink je veel water? Dat kunnen we alleen maar aanmoedigen. Het is belangrijk om je lichaam voldoende te hydrateren, anders kan er een stressreactie optreden. Mik daarom steeds op 1,5 tot 2 liter per dag.

Cortisol verlagen met supplementen

Kom je er niet met de bovenstaande tips? Geen nood, want er zijn natuurlijke cortisolverlagers op de markt die je een flinke duw in de juiste richting geven. Passiflora en MetaSleep zijn maar enkele voorbeelden van voedingssupplementen die het stresshormoon verminderen.

Op zoek naar nog meer tips en tricks om je cortisol te verlagen? Ben je vastberaden om stress een halt toe te roepen? Je kan op ons rekenen! Onze experts trakteren je graag op deskundige informatie en praktische inzichten.