Wat is het nut van steunkousen?

Steunkousen of compressiekousen zijn therapeutisch elastische kousen die een sterke druk uitoefenen op het bindweefsel van de benen en de bloedcirculatie bevorderen. Zo wordt het bloed vlotter vanuit de benen richting het hart gestuwd. Anderzijds wordt de afvoer van afvalstoffen en lymfevocht gestimuleerd. Dankzij hun werking kunnen steunkousen verschillende lichamelijke kwaaltjes verlichten of gezondheidsproblemen voorkomen. 

Er zijn verschillende situaties waarin steunkousen aangewend worden. Zo draag je ze bijvoorbeeld om klachten van zware, rusteloze of gezwollen benen, diepveneuze trombose (een bloedklonter in een diepe ader) of spataders te verzachten. Maar evengoed worden ze toegepast met een preventief doel voor ogen. Zo kunnen steunkousen bloedklonters in de benen na een operatie beletten en het verschijnen van nieuwe spataders verhinderen. Onderga je een operatie aan je spataders? Ook daarna worden compressiekousen aangeraden.

Rusteloze benen is één van de aandoeningen waarbij steunkousen van pas komen. In onze blogpost ‘Wanneer stilzitten geen optie is: het syndroom rusteloze benen’ gaan we dieper in op dit onaangename gevoel. 

In de meeste gevallen draag je steunkousen de hele dag door. Je trekt ze ’s ochtends aan bij het ontwaken en doet ze ’s avonds uit, vlak voor het slapengaan. Er zijn echter enkele uitzonderingen. Draag je steunkousen om reizigerstrombose te voorkomen? Dan trek je ze aan bij aanvang van de vliegreis of autorit. Eenmaal aangekomen op je bestemming heb je de compressiekousen niet meer nodig. Sporters kunnen dan weer hun toevlucht nemen tot speciale sportcompressiekousen, zowel voor als na de trainingssessie. Dit kan hen helpen om spierkrampen te omzeilen. 

Steunkousen zijn verkrijgbaar in vier verschillende drukklassen. De eerste klasse wordt vooral gebruikt bij vermoeide, zware benen. Deze steunkousen kan je meteen kopen, zonder tussenkomst van een bandagist. Vanaf de tweede klasse neem je best wel een bandagist onder de arm, die je benen opmeet. Doe je dat niet, dan bestaat het risico dat je te strakke steunkousen aanschaft. De benen zullen afgekneld raken, waardoor je pijn ervaart tijdens het dragen. Klasse drie en klasse vier oefenen meer druk uit en zijn dus geschikt bij hevigere klachten.

Goed om te weten: de juiste maat voor steunkousen laten bepalen, doe je best ’s ochtends, vlak na het opstaan. Op dat moment zijn de benen het dunst. Hierbij wordt de omtrek van de enkels, het onder- en het bovenbeen gemeten. 

Steunkousen aantrekken, loopt niet altijd van een leien dakje. Het materiaal is zeer stevig en spant fel. Het gevolg? Je moet voldoende kracht uitoefenen om de compressiekousen aan te doen. De onderstaande tips maken de strijd met steunkousen significant eenvoudiger.

• Knip je teennagels kort
  Let er hierbij vooral op dat je haakjes aan de randen vermijdt.
• Zorg voor gladde voeten
  Wanneer je last hebt van eelt, kan dit het aantrekken van steunkousen bemoeilijken.
• Hydrateer je huid
  Smeer je benen geregeld in met bijvoorbeeld een vochtinbrengende crème. Let wel op: steunkousen en vettige benen zijn allesbehalve een goede match. Daarom adviseren we om je benen ’s avonds te hydrateren, nadat je je steunkousen uitgetrokken hebt, zodat het product kan intrekken. ’s Ochtends laat je dit beter achterwege.
• Probeer een aantrekhulp
  Er bestaan diverse aantrekhulpen voor steunkousen. Een aantrekhandschoen zorgt ervoor dat je meer grip hebt op de steunkousen. Bovendien loop je geen risico om de compressiekousen hiermee te beschadigen. Daarnaast kan je baat hebben bij speciale kousen uit zeilstof, waar je de compressiekousen makkelijk overheen trekt. Of je kan opteren voor een metalen kousenhulp waar je de kous overtrekt. 
• Gebruik een antislipmatje
  Dankzij een antislipmatje moet je minder kracht uitoefenen met je handen bij het aantrekken van steunkousen. 

Steunkousen worden enkel in bepaalde gevallen in België terugbetaald. Hiervoor moet je aan een aantal voorwaarden voldoen:

• Je kampt met lymfoedeem of een chronische veneuze aandoening.
• Jouw huisarts heeft de steunkousen voorgeschreven.
• Van zodra je ouder bent dan 15 jaar, moeten je steunkousen overeenkomen met compressieklasse drie of vier om recht te hebben op een terugbetaling.
• De steunkousen staan op de RIZIV-lijst van vergoedbare producten.
• Een erkend bandagist kwam tussen om je compressiekousen op te meten.

Voor meer uitleg over deze voorwaarden verwijzen we je naar de website van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering. 

Zie je het niet zitten om je benen dagelijks in compressiekousen te wurmen? Er zijn alternatieve pistes die je kan bewandelen. Zo zijn er geneesmiddelen die het gevoel van zware benen kunnen verlichten door de bloedcirculatie te stimuleren, bijvoorbeeld Daflon. Ook een verkoelende gel kan deugd doen. Zelf doe je er goed aan om voldoende te bewegen, lang stilzitten of -staan te vermijden en zowel alcohol als cafeïne te beperken. Tijdens het douchen kan je dan weer koud en warm water met elkaar afwisselen. Dit komt de bloedsomloop ten goede.

Hopelijk maakte deze uitleg je wat wijzer over steunkousen. Nood aan meer info? Wil je specifieke tips om klachten in de benen aan te pakken? Je kan steeds bij ons terecht voor advies.