Advies thema's
Waarom zijn mannen gevoeliger aan haarverlies dan vrouwen?
Heb je je ook al eens afgevraagd hoe het komt dat mannen sneller hun haar verliezen dan vrouwen? Het typische patroon bij mannen is kaalheid van het voorhoofd dat verder loopt naar de bovenkant van het hoofd. Dit heeft te maken met de haarcyclus, het mannelijk hormoon testosteron en met erfelijke factoren.
De haarcyclus
Om het proces van haaruitval te kunnen begrijpen, beginnen we eerst met de basis. De haarcyclus!
Haren groeien niet continu. De levenscyclus van een haar bestaat uit drie fasen met afwisselend groeiperioden en rustperioden:
- Groeifase (anagene fase)
- Groeistilstand (catagene fase)
- Uitstotingsfase of rustfase (telogene fase)
Tijdens de groeifase groeit het haar gemiddeld een halve mm per dag en zit het stevig vast in het haarzakje. Deze fase kan 3 tot 6 jaar duren en wordt genetisch bepaald. Vervolgens remt de groei af en komt het haar in de groeistilstand fase waarbij het samen met de haarwortel langzaam naar het oppervlak komt. Deze fase duurt slechts twee weken. Tijdens de volgende fase groeit er een nieuw haar onder het oude en duwt uiteindelijk het oude haar naar buiten. Daarom wordt deze fase ook de uitstotingsfase genoemd. Het zijn dus deze haren die je in je haarborstel terug vindt! Deze fase duurt ongeveer 3 maanden. Normaal zijn ongeveer 85% van de 100 000 hoofdharen in groeifase en 15% in de uitstotingsfase. Als je meer dan 100 haren verliest per dag dan wordt het abnormaal en spreken we van haaruitval.
Haaruitval door het natuurlijk verouderingsproces
Wanneer je ouder wordt daalt het aantal haren in de groeifase en neemt het aantal haren in de uitstotingsfase toe. Meestal is dit erfelijk bepaald en spelen mannelijke hormonen een rol. Soms liggen ziekten zoals schimmelinfecties, schildklieraandoeningen, bloedarmoede, vergiftiging (alcohol!) en bijwerkingen van geneesmiddelen (zoals haaruitval bij chemo) aan de basis. Ook roken en zwangerschap kunnen een rol spelen.
Grotere haaruitval bij mannen dan vrouwen
Ongeveer 60% van de mannen wordt vroeg of laat geheel of gedeeltelijk kaal. Dit kan al op jonge leeftijd beginnen, maar meestal is het pas na je 40e. Hoe jonger het begint, hoe groter de kans dat je volledig kaal wordt.
Op de eerste plaatst speelt erfelijkheid een bepalende rol voor een grotere haaruitval (alopecia androgenetica). Wanneer een man één onvriendelijk gen voor kaalheid erft van zijn vader of moeder begint hij zijn haar kwijt te raken op een genetisch voorbestemd tijdstip. Vrouwen moeten daarentegen twee zo’n genen erven vooraleer ze het risico lopen hun haar te verliezen.
Vervolgens hebben de haarzakjes een verschillende gevoeligheid voor mannelijke hormonen (bv. testosteron). De haarzakjes bovenop het hoofd en op het voorhoofd zijn gevoeliger voor testosteron dan deze aan de zijkanten en de achterzijde van het hoofd. Doordat de haarzakjes overgevoelig zijn voor mannelijke hormonen verdwijnen ze uiteindelijk. Dit verklaart het typische haarpatroon bij mannen. Zowel mannen én vrouwen hebben deze hormonen maar aangezien mannen meer testosteron aanmaken dan vrouwen, verliezen mannen dus makkelijker hun haar. Vrouwen zullen hun haar nooit helemaal kwijtraken, bij hen wordt het haar eerder dunner.
Naast erfelijke aanleg voor kaalheid (alopecia androgenetica) zoals we hier besproken hebben bestaat er ook haaruitval door stress (telogeen effluvium), pleksgewijze kaalheid (alopecia areata) en kaalheid door verlittekening (cicatriciële alopecie).
Medicijnen tegen kaalheid bij mannen
Kaalheid hoeft niet behandeld te worden. Het hoort bij het ouder worden. Het zegt niets over hoe gezond of ongezond u bent.
Bent u er toch mee verveeld? Dan kan de arts een medicijn voorschrijven.
Die medicijnen kunnen ervoor zorgen dat er minder haarzakjes verdwijnen. En door de medicijnen kunnen haren terug groeien in de kale gebieden. Het effect van de medicijnen is maar klein. Pas na 6 maanden kunt u goed zien, of het medicijn bij u werkt of niet. Het effect van de medicijnen is tijdelijk. Zodra u met het middel stopt, gaat het kaal worden weer verder. De kaalheid kan zelfs een ‘inhaalslag’ maken. Het effect van het medicijn is dan binnen een paar maanden helemaal verdwenen. Voor een langdurig effect zou het nodig zijn dat u de medicijnen lang blijft gebruiken.
De werking en de bijwerkingen bij langdurig gebruik zijn echter niet bekend. De medicijnen kunnen vervelende bijwerkingen hebben. Artsen zijn voorzichtig met het voorschrijven van deze middelen.