Zinktekort: van aanleidingen tot zinksupplementen

Zink is een mineraal dat essentieel is voor verschillende fysiologische processen in het lichaam. Het wordt ook wel bestempeld als een spoorelement: een stof die in beperkte mate in het lichaam aanwezig is. Zo vind je een kleine hoeveelheid zink (zo’n 2 tot 4 %) terug in de botten, de huid en het haar, maar deze dosis volstaat niet. Aangezien we zelf niet in staat zijn om zink te produceren, wenden we ons tot diverse - zowel dierlijke als plantaardige - voedingsmiddelen. Onder andere vlees, zuivel, graanproducten, peulvruchten, rijst, schaal- en schelpdieren bevatten kleine hoeveelheden zink. 

Zink is bij uiteenlopende biochemische reacties in het lichaam betrokken. Hieronder presenteren we een greep uit haar verschillende functies:

• Eiwitten worden opgebouwd.
• De groei en vernieuwing van weefsels worden gestimuleerd.
• Zink draagt bij tot een optimale stofwisseling.
• De smaak- en geurbeleving staan op punt.
• Het gezichtsvermogen wordt ondersteund.
• De werking van het afweersysteem gaat erop vooruit.
• Het geheugen en het leervermogen verbeteren.
• Botten en nagels worden sterker.
• De haren zien er glanzend uit.
• …

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zink verschilt naargelang je leeftijd en geslacht. Kinderen tot 9 jaar hebben slechts een beperkte dosis nodig. Volwassen mannen mikken idealiter op een dagelijkse dosis zink van 9 milligram. Voor volwassen vrouwen ligt het streefdoel op 7 milligram per dag. Als je voldoende dierlijke voedingsmiddelen consumeert en een gezond voedingspatroon hanteert, kost het je doorgaans geen moeite om de richtlijn te volgen. 

Ongezonde eetgewoonten kunnen echter stokken in de wielen steken. Wie regelmatig fastfood op tafel zet, veel alcohol drinkt en rookt, wordt mogelijks geconfronteerd met een zinktekort. Daarnaast moeten ook vegetariërs en veganisten extra alert zijn. Zink wordt namelijk minder goed opgenomen uit plantaardige voedingsbronnen: de hoge dosis fytinezuur bemoeilijkt het proces. Ben je gevoelig voor aften? Kamp je met een lage weerstand? Ook dan loop je meer risico op een zinktekort. Hetzelfde geldt voor patiënten met chronische darmaandoeningen (zoals de ziekte van Crohn) en diabetes.

Zoals eerder aangehaald, vervult zink allerlei taken in het lichaam. Bijgevolg uit een tekort zich in uiteenlopende verschijnselen. Hieronder lijsten we de voornaamste symptomen van een zinktekort op:

• Nachtblindheid
• Verslechterde smaak- en reukzin
• Aften, ontstoken tong
• Huidafwijkingen: acne, eczeem …
• Haarverlies, broze nagels
• Vermoeidheid, concentratieproblemen
• Tragere wondgenezing
• Verminderde afweer tegen infecties zoals verkoudheden
• Groeivertraging
• Diarree
• …

Aften zijn een vervelend gevolg van een zinktekort. Hoe ga je deze pijnlijke plekjes te lijf? Dat lees je in onze blogpost: ‘Aften in de mond: van oorzaken, tot behandelingen’.

Een zinksupplement is de meest efficiënte manier om je zinkwaarden omhoog te stuwen. Dit bestaat zowel in tabletten als capsules. Om de opname te bevorderen, wordt een zinksupplement vaak gecombineerd met andere stoffen zoals picolinaat, gluconaat en bisglycinaat.

Neem een zinksupplement nooit op eigen initiatief, maar ga eerst te rade bij je huisarts. Die kan een bloedonderzoek uitvoeren om te bevestigen dat je effectief met een zinktekort te maken hebt. Zo sluit je met 100% zekerheid uit dat de klachten gelinkt zijn aan een andere oorzaak: de symptomen kunnen namelijk ook het signaal zijn van een andere aandoening. Bovendien zijn zinksupplementen uitsluitend geschikt voor tijdelijk gebruik. Slik ze niet samen met andere geneesmiddelen, maar laat minstens twee uur tussen de inname. Zo vermijd je dat ze elkaars werking hinderen. 

Ook wat de maximale dagelijkse dosis zink betreft, zijn er richtlijnen. Zo raden we volwassenen aan om de limiet van 25 milligram per dag niet te overschrijden, want dit kan giftig zijn. De kans dat je op natuurlijke wijze een overschot creëert in je lichaam, is bijzonder klein. Een teveel aan zink is doorgaans te wijten aan zinksupplementen. Mogelijke signalen hiervan zijn misselijkheid, braken, buikkrampen en diarree.

Wanneer je te lang of te veel zinksupplementen slikt, kan je ook de opname van NSAID’s (ontstekingsremmende geneesmiddelen) en koper in je lichaam belemmeren. Een tekort aan koper kan op termijn leiden tot een lagere weerstand of zelfs bloedarmoede. Reden te meer om een dokter of een (online) apotheker te raadplegen voor medisch advies, voordat je overgaat tot het nemen van een zinksupplement.

Op zoek naar de juiste zinksupplementen om een tekort te verhelpen? Contacteer ons gerust, wij gidsen je deskundig en doelgericht door ons uitgebreid assortiment.